Viêm da cơ địa (VDCĐ) là một rối loạn da do viêm phổ biến nhất. Người bệnh bị VDCĐ sẽ có cảm giác ngứa kinh khủng và da bị viêm mạn tính. Một số yếu tố hành vi đóng vai trò chính trong việc làm nặng hơn triệu chứng của VDCĐ theo thời gian bao gồm:
Cho đến nay, chỉ có một nghiên cứu đánh giá tác động lâm sàng của liệu pháp nhận thức – hành vi (liệu pháp NT-HV) đối với VDCĐ. Nghiên cứu sơ bộ (pilot trial) này cho thấy rằng liệu pháp NT-HV trực tiếp (mặt đối mặt) là khả thi, có thể chấp nhận được và liên quan đến sự giảm có ý nghĩa các triệu chứng VDCĐ do người bệnh tự đánh giá và cảm giác lo lắng.
Dựa trên cơ sở đó, mục đích của nghiên cứu này là để đánh giá hiệu quả lâm sàng của liệu pháp NT-HV qua internet cho người bệnh người lớn mắc VDCĐ như một phương pháp điều trị bổ trợ cho điều trị tiêu chuẩn.
Nghiên cứu RCT được tiến hành từ 11/2016 đến 6/2019 trên 102 người bệnh người lớn bị VDCĐ sống tại Thụy Điển. Các người bệnh được chia ngẫu nhiên 1:1 thành hai nhóm:
Nhóm can thiệp |
Nhóm đối chứng |
- Phương pháp điều trị: liệu pháp NT-HV qua internet kéo dài 12 tuần - Theo dõi, đánh giá tình trạng: tại thời điểm ban đầu, sau 12 tuần điều trị, 6 tháng và sau 12 tháng sau khi kết thúc điều trị. |
- Được giáo dục về bệnh VDCĐ - Phương pháp điều trị: điều trị tiêu chuẩn (dùng dưỡng ẩm ít nhất 2 lần/ngày và corticoid bôi). |
Phương pháp điều trị dựa trên hai giả định:
(1) Việc tránh các sự kiện có thể làm khởi phát VDCĐ không giúp cải thiện tình trạng bệnh mà sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh.
(2) Do ngứa gãi nhiều mà da bị dày, người bệnh càng ngứa và gãi gây nên vòng bệnh lý “Ngứa-Gãi” làm cho bệnh nặng hơn.
Vì vậy, không tránh các sự kiện gây khởi phát VDCĐ là nguyên tắc trọng tâm của liệu pháp này. Khi tiếp nhận trị liệu, người bệnh sẽ phải tham gia vào các tình huống/ sự kiện mà họ cảm thấy không thoải mái, lo lắng hay căng thẳng (ví dụ: đi dự một bữa tiệc), đồng thời phải kiểm soát hành vi gãi của họ.
Nội dung của liệu pháp NT-HV qua internet:
- Liệu trình bao gồm 10 mô-đun và người bệnh sẽ được cấp quyền truy cập dần dần.
- Tương tác giữa chuyên gia trị liệu và người bệnh được thực hiện thông qua tin nhắn văn bản.
- Vai trò chính của chuyên gia trị liệu là cung cấp phản hồi về bài tập về nhà hàng tuần của người bệnh và hỗ trợ điều chỉnh mô hình điều trị cho phù hợp với từng cá nhân.
- Phân tích ban đầu cho thấy các triệu chứng VDCĐ giảm đáng kể qua mỗi tuần từ lúc ban đầu đến sau khi điều trị ở nhóm điều trị so với nhóm chứng (B = 0,32; 95% CI, 0,14-0,49; z = 3,49; P <0,001).
- Phân tích sau đó cho thấy:
Mức độ ngứa, stress, rối loạn giấc ngủ và trầm cảm ở nhóm điều trị giảm nhiều hơn có ý nghĩa so với nhóm chứng.
Hiệu quả duy trì 12 tháng sau khi kết thúc điều trị.
Sự hài lòng của người bệnh ở mức độ cao.
Tổng thời gian trị liệu cho một người bệnh là 39,7 phút (thời gian trung vị).
Liệu pháp NT-HV hoạt động tốt nhất như là một điều trị bổ trợ cho điều trị tiêu chuẩn. Nói cách khác, liệu pháp NT-HV không nên chỉ được coi là phương pháp dành cho những trường hợp nặng.
Mặc dù việc điều trị có thể đơn giản về mặt nguyên tắc, nhưng cần nhấn mạnh rằng việc thực hiện chắc chắn không hề dễ dàng. Nguyên tắc điều trị xoay quanh việc người bệnh tham gia vào các tình huống mà có thể làm khởi phát các triệu chứng VDCĐ cho họ. Nói cách khác, mặc dù chuyên gia trị liệu dành ít thời gian cho người bệnh qua internet hơn so với tư vấn trực tiếp thì người bệnh cũng cần phải hợp tác tích cực để đạt được hiệu quả cao.
Tác dụng phụ phổ biến nhất trong nghiên cứu này là căng thẳng hoặc lo lắng gia tăng.
KẾT LUẬN
Liệu pháp hành vi – nhận thức qua internet là khả thi, có thể chấp nhận được và hiệu quả trong điều trị VDCĐ ở người lớn. Phương pháp này có thể đem lại sự cải thiện đáng kể các triệu chứng VDCĐ, stress, rối loạn giấc ngủ và trầm cảm trong khi đòi hỏi ít sự tham gia hơn từ chuyên gia.
Bài gốc:
Tổ Thông tin thuốc - Dược lâm sàng
Khoa Dược - Bệnh viện Da Liễu TP.HCM
-------------------
Bệnh viện Da Liễu - số 2 Nguyễn Thông, phường 6, quận 3, TP.HCM.
Hotline: 028.39308131 - 0901.365.638
Website: bvdl.org.vn
Thời gian khám bệnh của bệnh viện:
Đặt lịch khám bệnh trực tuyến tại: https://dalieu.medpro.com.vn/ - Hoặc tải ứng dụng Bệnh viện Da Liễu TPHCM - Đăng ký Khám bệnh Online (App Store, Google Play)
Để xem được nhiều nội dung Truyền thông giáo dục sức khỏe về da liễu, hãy truy cập kênh Youtube của Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://www.youtube.com/channel/UCt4M5jArf_1Pf5CNWRYOGag