U MỀM LÂY VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Lĩnh vực điều trị / Bệnh ngoài da

U MỀM LÂY VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

20-03-2021 15:00:00

U mềm lây là một bệnh da thường gặp và không ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ, biểu hiện bởi các nốt trên da. Bệnh thường gặp nhất ở trẻ em và người trẻ tuổi.

U mềm lây gây ra bởi một loại virus thuộc nhóm pox virus. Bệnh có thể lây lan nếu tiếp xúc trực tiếp với các nốt trên da người bệnh hoặc gián tiếp khi sử dụng chung một số đồ dùng cá nhân như khăn tắm. Các nốt thường xuất hiện sau vài tuần tiếp xúc virus. Chúng thường gặp và lan rộng hơn ở những bệnh nhân viêm da cơ địa. Ở những người có tình trạng suy giảm miễn dịch như nhiễm HIV, điều trị với thuốc ức chế miễn dịch, có thể xuất hiện nhiều nốt u mềm lây, nhưng phần lớn người bị u mềm lây thường là người khỏe mạnh.

U MỀM LÂY CÓ DI TRUYỀN KHÔNG?

Bệnh không di truyền, mặc dù bệnh có thể cùng lúc biểu hiện trên vài người trong gia đình.

TRIỆU CHỨNG VÀ BIỂU HIỆN CỦA BỆNH LÀ GÌ?

Đôi khi bệnh có thể ngứa nhưng phần lớn chúng không có triệu chứng.

Các nốt có thể chảy máu nhẹ, bội nhiễm và trở nên đau sau sang chấn hay cào gãi.

Các nốt của u mềm lây có các đặc điểm đặc trưng sau:

Kích thước nhỏ (từ 2 đến 6mm); tuy nhiên, chúng có thể lớn hơn, lên đến 10 đến 20mm.
Nhô cao, có hình dạng bán cầu (giống như cái vòm nhỏ), bề mặt bóng láng.
Thường có màu da, đôi khi đỏ hoặc hồng.
Điểm đặc trưng nhất là lõm trung tâm.
Đôi khi một vùng da đỏ khô, giống như chàm, xuất hiện xung quanh các nốt u mềm lây

Biểu hiện thường ít hơn 20 nốt, có thể chỉ một vài nốt. Tuy nhiên, chúng có thể tập trung thành đám. Vùng thường gặp nhất các nốt nhất là ở trên mặt, ngực, nách, đùi và vùng sinh dục.

CHẨN ĐOÁN U MỀM LÂY NHƯ THẾ NÀO?

Thường không cần xét nghiệm vì bệnh có thể dễ dàng được chẩn đoán bởi bác sĩ. Nếu các nốt u mềm lây bị viêm, có thể biểu hiện giống nhọt. Khi không chắc chắn về chẩn đoán có thể được thực hiện sinh thiết da.

CÓ ĐIỀU TRỊ KHỎI U MỀM LÂY ĐƯỢC KHÔNG?

Có. Bệnh lý này thường tự giới hạn và lành hoàn toàn trong vòng 6 đến 18 tháng. Tuy nhiên, trong thời gian này các nốt mới có thể xuất hiện trong khi các nốt cũ mất đi. Đôi khi cần một vài năm khỏi hoàn toàn.

ĐIỀU TRỊ U MỀM LÂY NHƯ THẾ NÀO?

Thường không cần điều trị như đã đề cập ở trên và bệnh tự khỏi. Vùng da ban đầu sẽ có màu trắng, hồng-tím và phai dần theo thời gian.

Một vài cách điều trị có thể giúp làm sạch nhanh các nốt này. Tuy nhiên, việc điều trị phụ thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân vì một vài phương pháp điều trị gây đau và nên cân nhắc do u mềm lây là bệnh da vô hại và tự giới hạn. Hơn nữa, một số điều trị có thể tăng nguy cơ gây sẹo. Không có bằng chứng nghiên cứu nào cho thấy có bất kì điều trị nào là ưu thế hơn trong việc loại bỏ các nốt u mềm lây.

Những phương pháp điều trị bao gồm:

Thuốc thoa tại chỗ như acid salicyclic và potassium hydroxide (dung dịch KOH). Các thuốc này gây kích ứng và gây viêm tại các nốt. Hệ miễn dịch sau đó sẽ phát hiện virus và dọn sạch các nốt. Thuốc phải được thoa cẩn thận để tránh gây kích ứng da xung quanh. Đôi khi một sẹo nhỏ hay thay đổi sắc tố da có thể xảy ra sau khi lành bệnh.
Đốt lạnh bằng ni-tơ lỏng (cryotherapy) vài lần cho đến khi lành.
Nạo các nốt bằng một dụng cụ sắc nhọn (như curretage) sau khi gây tê tại chỗ bởi bác sĩ.
Các nốt ở mi mắt có thể được xử lý bởi bác sĩ nhãn khoa.
Kem chứa hóa chất tác động lên hệ miễn dịch (imiquimod) đã được dùng điều trị u mềm lây, nhưng chưa được công nhận và một vài nghiên cứu đã cho thấy rằng chúng không hiệu quả.
Không khuyến cáo nặn các nốt vì có thể dẫn đến sẹo và nguy cơ lây lan các nốt đến các vùng khác của cơ thể.
Không khuyến khích việc tự ý cắt các nốt vì có thể làm lây lan virus hoặc gây ra sẹo nhẹ, đặc biết có thể gây nhiễm trùng sau đó.

TỰ CHĂM SÓC NHƯ THẾ NÀO?

Bạn nên cố gắng không để lây bệnh cho người khác, đặc biệt là những người trong gia đình. Sử dụng đồ dùng cá nhân riêng gồm khăn tắm, quần áo và chăn gối. Tuy nhiên, trẻ em bị u mềm lây không cần thiết phải nghỉ học, hoặc ngưng bơi lội…

tim-hieu-ve-u-mem-lay

Nguồn: Fitzpatrick’s Dermatology 9^th edition

-------------------

Bệnh viện Da Liễu - số 2 Nguyễn Thông, phường 6, quận 3, TP.HCM.

Hotline: 028.39308131 - 0901.365.638

Website: bvdl.org.vn

Thời gian khám bệnh của bệnh viện:

Từ thứ hai đến thứ sáu: Từ 6g00 đến 18g30 (khám cả giờ nghỉ trưa).
Thứ bảy: buổi sáng từ 7g30 đến 11g00, buổi chiều từ 13g00 đến 18g30
Chủ Nhật: buổi sáng từ 7g30 đến 11g00, buổi chiều từ 13g00 đến 15g00
Ngày Lễ, Tết: nghỉ

Đặt lịch khám bệnh trực tuyến tại: https://dalieu.medpro.com.vn/ - Hoặc tải ứng dụng Bệnh viện Da Liễu TPHCM - Đăng ký Khám bệnh Online (App Store, Google Play)

Để xem được nhiều nội dung Truyền thông giáo dục sức khỏe về da liễu, hãy truy cập kênh Youtube của Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://www.youtube.com/channel/UCt4M5jArf_1Pf5CNWRYOGag