PrEP hàng ngày sử dụng tenofovir disoproxil fumarate/emtricitabine (TDF/FTC, được sử dụng dưới dạng Truvada hoặc các chất tương đương chung) làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV khoảng 99% khi được sử dụng một cách nhất quán và đúng cách – thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC).
 

Nhưng đối với những người không muốn uống thuốc mỗi ngày, PrEP tình huống (còn được gọi là không liên tục hoặc theo sự kiện) cung cấp một lựa chọn khác. Về cách sử dụng PrEP uống theo tình huống: uống hai viên TDF/FTC từ 2 đến 24 giờ trước khi dự kiến có quan hệ tình dục, uống viên thứ 3: sau 24 giờ tính từ khi uống liều đầu tiên và uống viên thứ 4: sau 24 giờ tính từ khi uống liều thứ hai.
 

Bác sỹ Jean-Michel Molina đến từ Đại học Paris Cité và các đồng nghiệp đã thực hiện hai nghiên cứu lớn để đánh giá PrEP tình huống. Kết quả từ nghiên cứu Ipergay, lần đầu tiên được trình bày vào năm 2014, cho thấy TDF/FTC PrEP tình huống giúp giảm 86% nguy cơ nhiễm HIV ở nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới và lưỡng tính so với giả dược. Một phân tích tiếp theo cho thấy phác đồ 2-1-1 cũng có hiệu quả cao đối với những người ít quan hệ tình dục.
 

Bên cạnh đó, nghiên cứu PREVENIR đã tuyển chọn hơn 3.000 người trưởng thành âm tính với HIV, hầu hết tất cả đều là nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), tại 26 địa điểm quanh Paris từ tháng 5 năm 2017 đến tháng 5 năm 2019. Họ được coi là có nguy cơ cao đối với HIV và họ có thể bắt đầu sử dụng PrEP lần đầu tiên (44%) hoặc đã sử dụng PrEP. Độ tuổi trung bình là 36 tuổi, hầu hết là người da trắng, 45% có bạn tình thường xuyên và 17% cho biết bạn tình chính của họ đang sống chung với HIV.
 

Nam giới và phụ nữ chuyển giới có quan hệ tình dục đồng giới có thể chọn dùng TDF/FTC dưới dạng một viên mỗi ngày hoặc sử dụng lịch trình PrEP 2-1-1. Số lượng đối tượng nghiên cứu chọn giữa hai phương án là tương đối cân bằng (tương ứng là 1.540 và 1.509 người tham gia). Họ được phép chuyển đổi giữa các phác đồ và nhiều người đã làm như vậy. Trung bình, những nam giới chọn PrEP tình huống thường lớn tuổi hơn và có ít bạn tình hơn.
 

Những người tham gia được xét nghiệm HIV khi bắt đầu nghiên cứu và cứ sau ba tháng một lần. Việc tuân thủ PrEP được đánh giá bằng cách tự báo cáo và nồng độ tenofovir trong các vệt máu khô.

Theo kết quả sơ bộ được trình bày vào năm 2018, cho thấy không có trường hợp nhiễm HIV mới nào ở nam giới thường xuyên sử dụng PrEP tình huống hoặc hàng ngày.

Sự tuân thủ điều trị nói chung là tốt và khả năng dung nạp là tương tự nhau ở cả hai nhóm. Hai người sử dụng PrEP hàng ngày và hai người sử dụng PrEP tình huống đã ngừng sử dụng do các tác dụng phụ liên quan đến điều trị, bao gồm buồn nôn, nôn, tiêu chảy và đau thắt lưng.
 

Các nhà nghiên cứu kết luận: “Trong nghiên cứu này, chủ yếu là MSM, tỷ lệ nhiễm HIV-1 trên PrEP thấp và không khác biệt giữa những người tham gia sử dụng PrEP hàng ngày và những người sử dụng PrEP tình huống”. “Do đó, PrEP tình huống đại diện cho một giải pháp thay thế hợp lệ cho PrEP hàng ngày cho MSM, mang lại nhiều lựa chọn hơn trong phòng ngừa HIV.”
 

Tất cả những người tham gia chuyển đổi huyết thanh đều là nam quan hệ tình dục đồng giới. Nghiên cứu đã tuyển chọn phụ nữ (13), phụ nữ chuyển giới (12) hoặc chuyển giới nam (2) để thực hiện các phân tích riêng biệt cho các nhóm này.
 

Đáng chú ý, phác đồ PrEP 2-1-1 chưa được nghiên cứu ở phụ nữ hoặc nam chuyển giới có quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc phía trước. Và kết quả nghiên cứu PrEP tình huống dành cho nam quan hệ tình dục đồng giới và song tính chuyển giới chỉ áp dụng cho TDF/FTC, không áp dụng cho tenofovir alafenamide/emtricitabine mới hơn (TAF/FTC, được bán dưới tên Descovy). Descovy đã được phê duyệt vào năm 2019 dưới dạng tùy chọn PrEP thứ hai hàng ngày, nhưng không dành cho những người phơi nhiễm HIV qua quan hệ tình dục qua đường âm đạo do thiếu nghiên cứu.
 

Các tác giả nghiên cứu viết: “Cần có các nghiên cứu bổ sung để đánh giá liệu PrEP tình huống có thể được sử dụng ở các quần thể khác có nguy cơ nhiễm HIV cao hay với các kết hợp thuốc kháng vi-rút khác trong viên thuốc PrEP hay không”.
 

PrEP tình huống dành cho nam quan hệ tình dục đồng giới chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của Mỹ phê duyệt. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới đã xác nhận nó. Hướng dẫn thực hành lâm sàng PrEP năm 2021 của CDC phác thảo thông tin về việc kê đơn PrEP 2-1-1 ngoài nhãn hiệu và một số thành phố—bao gồm Thành phố New York và San Francisco—cung cấp tùy chọn này.

Nguồn: https://vaac.gov.vn/prep-tinh-huong-co-hieu-qua-nhu-prep-hang-ngay.html

-------------------