Trong những năm gần đây, việc tiêm phòng vaccine HPV được xem là một trong những biện pháp y tế dự phòng quan trọng nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh do virus HPV gây ra, đặc biệt là ung thư cổ tử cung – căn bệnh đứng hàng thứ hai về tỉ lệ tử vong ở nữ giới tại nhiều quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, một số nhóm đặc thù như phụ nữ từng ghép tạng, từng điều trị ung thư hoặc sống chung với HIV vẫn còn nhiều băn khoăn: Liệu họ có thể tiêm vaccine HPV không? Nếu có, nên tiêm vào thời điểm nào và cần lưu ý điều gì?
Trước hết, cần khẳng định rằng vaccine HPV là loại vaccine bất hoạt, không chứa virus sống, do đó rất an toàn cho các đối tượng có hệ miễn dịch yếu hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch kéo dài. Theo các khuyến cáo chính thức từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những người đang hoặc từng rơi vào tình trạng suy giảm miễn dịch – bao gồm người từng ghép tạng, điều trị ung thư, hoặc nhiễm HIV – hoàn toàn có thể tiêm phòng vaccine HPV, với một số điều chỉnh nhỏ về liều lượng và thời điểm tiêm.
Điều này có ý nghĩa quan trọng bởi chính những đối tượng này thường có nguy cơ nhiễm HPV cao hơn và dễ tiến triển thành ung thư hơn so với người bình thường.
Mặc dù phản ứng miễn dịch sau tiêm ở người suy giảm miễn dịch có thể thấp hơn, nhiều nghiên cứu vẫn chỉ ra rằng tiêm vaccine HPV mang lại hiệu quả phòng ngừa rõ rệt. Theo Tổ chức Quốc tế Nghiên cứu về Virus HPV (IPVS), người nhiễm HIV có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp 5–6 lần so với người không nhiễm và việc tiêm phòng HPV giúp giảm đáng kể tỉ lệ nhiễm các chủng virus nguy cơ cao như HPV 16 và 18.
Điều đáng lưu ý là dù đã tiêm phòng, phụ nữ trong nhóm này vẫn cần tiếp tục tầm soát định kỳ bằng các xét nghiệm như Pap smear hoặc HPV DNA test, bởi vaccine không thể bảo vệ khỏi tất cả các chủng virus HPV và hiệu quả bảo vệ có thể giảm theo thời gian, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch yếu.
Về số mũi tiêm, người suy giảm miễn dịch bắt buộc phải tiêm đủ 3 liều, bất kể độ tuổi hay tiền sử tiêm trước đó. Lịch tiêm thông thường sẽ là 0 – 1 đến 2 tháng – 6 tháng. Điều này khác với nhóm người khỏe mạnh dưới 15 tuổi, vốn có thể chỉ cần 2 liều.
Về độ tuổi, vaccine HPV thường được khuyến cáo tiêm từ 9–26 tuổi. Tuy nhiên, với người suy giảm miễn dịch, độ tuổi có thể mở rộng đến 45 tuổi, tùy theo đánh giá lâm sàng. WHO và nhiều chuyên gia đồng ý rằng lợi ích vẫn hiện hữu khi tiêm phòng ở nhóm tuổi lớn hơn, đặc biệt nếu người đó chưa từng nhiễm HPV.
Về thời điểm tiêm, mỗi nhóm có những lưu ý riêng. Với người chuẩn bị ghép tạng, tốt nhất nên hoàn thành việc tiêm vaccine HPV trước khi tiến hành phẫu thuật, để bảo đảm hệ miễn dịch đủ mạnh tạo ra kháng thể. Trong trường hợp đã ghép, nên đợi ít nhất 6 tháng sau ghép tạng, khi tình trạng miễn dịch đã ổn định.
Với bệnh nhân ung thư, chỉ nên tiêm khi đã kết thúc hóa trị hoặc xạ trị và có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ điều trị. Còn với người nhiễm HIV, nếu chỉ số CD4 ở mức an toàn, hoàn toàn có thể tiến hành tiêm phòng; ngược lại, những người có CD4 thấp có thể cần điều chỉnh lịch tiêm hoặc tiêm mũi nhắc để đạt hiệu quả bảo vệ tốt hơn.
Hiện nay, thị trường có ba loại vaccine HPV chính:
• Bivalent (2 chủng) – ngừa HPV 16, 18;
• Quadrivalent (4 chủng) – ngừa thêm HPV 6, 11 (gây mụn cóc sinh dục);
• Nonavalent (9 chủng – Gardasil 9) – bảo vệ thêm với các chủng 31, 33, 45, 52, 58.
Trong đó, Gardasil 9 được khuyến nghị ưu tiên cho người có hệ miễn dịch yếu, do khả năng bao phủ rộng và hiệu quả ngừa nhiều chủng HPV nguy cơ cao. Theo các số liệu thống kê y tế, vaccine HPV có thể phòng ngừa khoảng 70% các ca ung thư cổ tử cung, đồng thời giảm nguy cơ mắc các loại ung thư hậu môn, âm đạo, âm hộ, hầu họng và mụn cóc sinh dục lên đến 90%.
Kết hợp các biện pháp phòng ngừa khác
Dù vaccine HPV đóng vai trò quan trọng, song không thay thế cho các biện pháp phòng ngừa khác. Phụ nữ, đặc biệt là người từng điều trị ung thư, người sống chung với HIV hoặc sau ghép tạng, nên:
• Duy trì lịch tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ (Pap smear và/hoặc HPV test);
• Sử dụng bao cao su đúng cách để giảm nguy cơ lây nhiễm các chủng HPV chưa được vaccine bao phủ;
• Tham vấn định kỳ với bác sĩ chuyên khoa để theo dõi miễn dịch và điều chỉnh nếu cần thiết.
Có thể thấy rằng, phụ nữ từng ghép tạng, từng điều trị ung thư hoặc sống chung với HIV không chỉ có thể mà nên tiêm vaccine HPV. Việc tiêm phòng mang lại lợi ích rõ rệt trong việc giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến virus HPV, đặc biệt là ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, nhóm đối tượng này cần tiêm đúng loại vaccine, đủ liều, đúng thời điểm và theo chỉ định chuyên môn cụ thể. Đồng thời, không được chủ quan mà cần kết hợp thêm các biện pháp phòng ngừa khác như tầm soát định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh.
Trong bối cảnh y học hiện đại đang nỗ lực hướng đến phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc mở rộng tiếp cận vaccine HPV cho những nhóm phụ nữ có nguy cơ cao chính là bước tiến quan trọng nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện và bền vững.
-----------
Thông tin chi tiết về Phòng khám Tiêm chủng chuyên sâu tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM:
Thời gian hoạt động (Các ngày trong tuần, từ Thứ 2 đến Thứ 6): Sáng: Từ 07g00 đến 11g00; Chiều: Từ 12g00 đến 16g00
Địa điểm: Khu Tiêm chủng - Tầng Trệt khu B
Chi phí: Tham khảo trên website bệnh viện (Chọn nhóm Tiêm chủng Vắc xin và Không BHYT): https://bvdl.org.vn/cong-dong/bang-gia-dich-vu?ten_dich_vu=&nhom=15&bhyt=2
Lưu ý khi đi tiêm:
Mang theo sổ tiêm chủng (nếu có)
Sau khi tiêm xong, cần ở lại theo dõi ít nhất 30 phút
Zona, thủy đậu và HPV sẽ không còn là nỗi lo khi bạn chủ động phòng ngừa ngay hôm nay. Hẹn gặp bạn tại Phòng khám Tiêm chủng – Bệnh viện Da Liễu TP.HCM!
Bệnh viện Da Liễu TP.HCM đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin của người bệnh khi đăng ký khám chữa bệnh bằng CCCD hoặc ứng dụng VNeID.
-------------------
BỆNH VIỆN DA LIỄU TP.HCM CHỈ CÓ DUY NHẤT 1 CƠ SỞ! MỌI THÔNG TIN BẤT KỲ VỀ 1 CƠ SỞ - CHI NHÁNH NÀO KHÁC TRỰC THUỘC CỦA BỆNH VIỆN ĐỀU LÀ GIẢ MẠO!
Địa chỉ: Số 2, đường Nguyễn Thông, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh
Chăm sóc khách hàng (trong giờ hành chính, từ thứ 2 đến thứ 6): 028.3930.8131 (nhấn phím 0)
Liên hệ ngoài giờ hành chính, thứ 7, chủ nhật: 0901.365.638
Fanpage Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://www.facebook.com/benhviendalieutphcm/
YouTube Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://www.youtube.com/channel/UCt4M5jArf_1Pf5CNWRYOGag
TikTok Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://www.tiktok.com/@benhviendalieuhcm
Zalo Bệnh viện Da Liễu TP.HCM: https://zalo.me/1948803500975685916